کد مطلب:129814 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:140
نخستین سری که در اسلام حمل شد
روایات درباره ی نخستین سری كه در اسلام حمل شد مختلف است. برخی به صراحت می گویند، نخستین سری كه در اسلام بر نیزه شد، سر امام حسین (ع) بود و برخی دیگر تصریح دارند بر اینكه نخستین سری كه حمل شد (از شهری به شهر دیگر انتقال یافت)، سر عمرو بن حمق (رض) بود.
با توجه به اختلاف معنای حمل شدن، این روایات با یكدیگر در تعارض نیست. در آنجایی هم كه مقصود از حمل انتقال سر از شهری به شهر دیگر است، جمع میان این روایات ممكن است. به این ترتیب كه بگوییم: نخستین سری كه از بنی هاشم حمل شد،
سر حسین بن علی (ع) و نخستین سری كه از غیر بنی هاشم حمل شد، سر عمرو بن حمق بود.
نمونه ی این روایتها به شرح ذیل است:
1 - از عاصم، از زر [1] نقل شده است كه گفت: «نخستین سری كه در اسلام بر نیزه حمل شد، سر حسین بن علی (ع) بود. من به اندازه ی آن روز مردان و زنان را گریان ندیده ام». [2] .
2 - ابن سعد در ز طبقات، به نقل از عاصم، از زر گوید: «نخستین سری كه بالای چوب رفت، سر حسین (ع) بود.» [3] .
3 - وی همچنین به نقل از شعبی گوید: «سر حسین (ع)، نخستین سری بود كه در اسلام حمل شد». [4] .
4 - از ابن مسعود نقل است كه به نقل از پیامبر (ص) گفت: نخستین سری كه در اسلام بر نیزه حمل می شود، سر فرزندم حسین (ع) است؛ و فرمود: این موضوع را جبرئیل از سوی پروردگار با عظمت به من خبر داد. [5] .
5 - ابن اثیر جزری گوید: به قولی سر او نخستین سری بود كه در اسلام بر چوب حمل شد؛ ولی درست این است كه نخستین سری كه در اسلام حمل شد، سر عمرو بن حمق بود. [6] .
با توجه به اختلاف معنای حمل شدن، این روایات با یكدیگر در تعارض نیست. در آنجایی هم كه مقصود از حمل انتقال سر از شهری به شهر دیگر است، جمع میان این روایات ممكن است. به این ترتیب كه بگوییم: نخستین سری كه از بنی هاشم حمل شد،
سر حسین بن علی (ع) و نخستین سری كه از غیر بنی هاشم حمل شد، سر عمرو بن حمق بود.
نمونه ی این روایتها به شرح ذیل است:
1 - از عاصم، از زر [1] نقل شده است كه گفت: «نخستین سری كه در اسلام بر نیزه حمل شد، سر حسین بن علی (ع) بود. من به اندازه ی آن روز مردان و زنان را گریان ندیده ام». [2] .
2 - ابن سعد در ز طبقات، به نقل از عاصم، از زر گوید: «نخستین سری كه بالای چوب رفت، سر حسین (ع) بود.» [3] .
3 - وی همچنین به نقل از شعبی گوید: «سر حسین (ع)، نخستین سری بود كه در اسلام حمل شد». [4] .
4 - از ابن مسعود نقل است كه به نقل از پیامبر (ص) گفت: نخستین سری كه در اسلام بر نیزه حمل می شود، سر فرزندم حسین (ع) است؛ و فرمود: این موضوع را جبرئیل از سوی پروردگار با عظمت به من خبر داد. [5] .
5 - ابن اثیر جزری گوید: به قولی سر او نخستین سری بود كه در اسلام بر چوب حمل شد؛ ولی درست این است كه نخستین سری كه در اسلام حمل شد، سر عمرو بن حمق بود. [6] .
[1] زر بن حبيش بن حباشة بن اوس بن بلال. ابن سعد در طبقات (ج 6، ص 105) در طبقه ي نخست تابعان اهل كوفه قرار داده است و گفته است: او ثقه و كثير الحديث بود. ذهبي (سير اعلام النبلاء، ج 4، ص 166) گويد: او امام الگو و قاري كوفه بود. ابوعبيد گويد: زر در سال 81 و به قولي 83 درگذشت. (ر. ك. تهذيب الكمال، ج 9، ص 339).
[2] نفس المهموم، ص 366؛ و ر. ك. كشف الغمه، ج 2، ص 237.
[3] ترجمة الامام الحسين (ع)، از بخش چاپ نشده ي طبقات ابن سعد، تحقيق سيد عبدالعزيز طباطبايي، ص 81 - 80. شماره 294.
[4] همان، ص 81، شماره 295.
[5] المنتخب، طريحي، ص 332.
[6] الكامل في التاريخ، ج 3، ص 398.